Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου 2015

Συνέντευξη: Ο Σωκράτης Μάλαμας μιλάει για όλα!



Κάτι λίγο το ουίσκι, κάτι η φιλοσοφική διάθεση της στιγμής, η βαβούρα μες στο μπαρ ή ακόμη και το πρώτο «μετεκλογικό “hype”» μετά τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, η ώρα πάντως φεύγει σα νερό και η κασέτα γεμίζει κι απ’ τις δυο πλευρές. Μια πολύ μικρή ασπρίζουσα τούφα ακριβώς πάνω από το μέτωπό του, είναι η μόνη εμφανής αλλαγή που μπορώ να διακρίνω από την προηγούμενή μας συνάντηση – πρέπει να έχει περάσει μια επταετία από τότε. Αλλά εδώ ο χρόνος σηκώνει τα χέρια ψηλά. Παραδίδεται. Όπως παραδίδεται και τα Παρασκευοσάββατα στο Σταυρό του Νότου, όταν ο Σωκράτης λέει κάτι στίχους όπως λ.χ «ο νους μου είναι αληταριό και πάντα δραπετεύει» η «Μα έλα που βαρέθηκα και θέλω πια ν' αλλάξω…».
Κι εκεί νιώθεις ότι έχει δοθεί ένα άτυπο ραντεβού με τον κόσμο, εκείνος με την κιθάρα του στην αγκαλιά και από κάτω κάτι διάπλατα χέρια που ανοίγουν σα να θέλουν να τον φτάσουν, να του μιλήσουν. Νεαρά παιδιά και ασπρομάλληδες, παρέες 40ρηδων και φοιτητές, και κορίτσια με αρβυλάκια και κοντά φουστάκια, εμείς και οι άλλοι, σ’ αυτήν την ωραία «υπόγεια» συνομιλία που διαρκεί χρόνια και χρόνια και πάει και πάει.

Όταν κάποια στιγμή έρχεται στην κουβέντα μας το θέμα της «ζηλευτής του καριέρας» και «της ανοδικής του πορείας», με κόβει. «Δεν υπάρχουν ανοδικές πορείες. Στο λέω πάντα και δεν το ακούς. Υπάρχουν κινήσεις μέσα στα γεγονότα, μέσα στο θολό τοπίο που…»
Ναι αλλά είσαι ο μόνος από τη γενιά σου, που διατηρεί αυτή τη σχέση με το κοινό. Κάτι που αποδεικνύει ότι κάνεις πράγματα που το αφορούν – εξού και η απήχηση στις νέες ηλικίες…
Άκου αυτή την ιστορία. Ήμασταν μια παρέα κάποτε και τα πίναμε και είχαμε γίνει κουρούμπελα και τραγουδάγαμε και παίζαμε… Ήταν, λοιπόν, μια γιαγιά εκεί, κοντά στα 90, η οποία δεν είχε ιδέα βέβαια απ’ αυτά που παίζαμε εμείς. Ξέρεις ποιο ήταν το σχόλιό της για μένα; Είπε «α, ο χαζός ο άνθρωπος είναι πολύ όμορφος». Και δεν εννοούσε βέβαια το παρουσιαστικό μου. Αυτό είναι, λοιπόν, που μας κρατάει. Αυτό έχω όταν βλέπω τους γύρω μου, κι αυτό βλέπουν οι γύρω μου σε μένα. Γι’ αυτό κάνουμε ακόμα παρέα ο ένας τον άλλο. Γιατί δεν έχουμε εξαργυρώσει ούτε τις διαθέσεις μας, ούτε τον ενθουσιασμό μας, ούτε την παλαβομάρα μας, ούτε τον χειρότερό μας εαυτό. Ούτε τον καλύτερο. Όλα είναι παρόντα. Είμαστε ξεβράκωτοι κι αυτό το ξέρει ο κόσμος, και σου λέει κάτσε να πάρουμε και λίγο μάτι.

Η παρατήρηση που έκανα τις προάλλες στην παράσταση, είναι ότι ο κόσμος, όταν πλέον άναψαν τα φώτα (μετά τις 3) άρχισε να τραγουδάει το «Πότε θα κάνει ξαστεριά». Ήταν λόγω των ημερών μάλλον – γιατί ήταν το βράδυ πριν τις εκλογές…
Κανένα πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να καλύψει τη βαθύτατη ανάγκη μας για ελευθερία. Είναι η αταβιστική ανάγκη του ανθρώπου προς ένα άνοιγμα, κι αυτό δεν έχει να κάνει ούτε με κόμματα, ούτε με καλλιτεχνικά δρώμενα, ούτε με τίποτα. Είναι της ψυχής η όρεξη για ελευθερία.

Πώς βλέπεις τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ;
Το χάρηκα. Είναι ένα ενδεχόμενο ακόμα, μια ευκαιρία. Και δεν με ενοχλεί ο Καμμένος. Δεν με ενοχλεί τίποτα. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε και με τα αντίθετά μας. Είναι αδύνατον σήμερα, μετά από τόσες δοκιμασίες, τρομακτικές δοκιμασίες, να βγει μια κυβέρνηση με απόλυτη πλειοψηφία. Πρέπει να κάνει συμμαχίες. Αν δεν γινόταν αυτό, την εντολή θα την είχαν οι τύποι απ’ τον Κορυδαλλό.

Τρίτη δύναμη αυτοί. Πώς σου φαίνεται;
Είναι μια αδύναμη δύναμη. Απλώς διασπάστηκε η δύναμη του τρίτου μέρους γιατί βγήκε ο Γιωργάκης, να ‘χει το παιδί ένα κόμμα κι αυτό… Το ΠΑΣΟΚ απομονωμένο, ο Θεοδωράκης τράβηξε ψηφοφόρους σε έναν άλλο πόλο – και καλά έκανε δηλαδή. Και να μην ακούω βλακείες και με βρίζουν όλοι για τον Θεοδωράκη, γιατί οι ψήφοι που πήρε θα πήγαιναν είτε στη ΝΔ, είτε στο ΠΑΣΟΚ είτε στη Χρυσή Αυγή…

Ωραία. Η απόλυτη κατάργηση κάθε ιδεολογίας…
Το ιδεολογικό το ξέρεις εσύ κι άλλοι εκατό χιλιάδες έλληνες. Οι υπόλοιποι ψηφοφόροι ενδιαφέρονται για τα πραγματικά, λειτουργικά, καθημερινά δρώμενα, κι αυτό τους καίει πάρα πολύ. Δεν γίνονται όλοι να είναι κομισάριοι της αριστερής ιδεολογίας και να έχουν άποψη περί παντός του επιστητού. Άλλωστε έχει διαβρωθεί τόσο πολύ ο κόσμος μέσα από τα παράδοξα παράγωγα της ελεύθερης αγοράς, που δεν ξέρει τι του γίνεται…

Διαβρωμένοι κι εμείς. Και κακομαθημένοι…
Κοίτα. Δεν είμαι κριτής των κακομαθημένων ή καλομαθημένων. Εγώ είμαι ένας αλητήριος άνθρωπος που βλέπει ότι είμαστε στο χείλος του γκρεμού. Ή δεν είμαστε. Αυτό που μας προσέφεραν οι προηγούμενοι (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) είναι ένας τρόπος που κατακερματίζει τον πληθυσμό σε κάστες -απ’ τη φεουδαρχία συνέβαινε αυτό- και με τρόπους πελατειακούς τις χρησιμοποιεί, απομυζώντας τη συναίνεσή τους. Τις απομυζεί και τις κλέβει ταυτόχρονα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έτσι όπως έδρασε, απ’ τον απόλυτο χαβαλέ μέχρι την απόλυτη σοβαρότητα, κατάφερε να ωριμάσει κατά κάποιο τρόπο τους Έλληνες - αλλιώς δεν θα γινόταν να ψηφίσει έτσι το 36%…

Γιατί; Είμαστε δεξιοί θες να πεις ως λαός;
Oύτε δεξιοί, ούτε αριστεροί. Βολεψάκιδες είμαστε… Μας πάει καλά αυτό το έργο, κονομάμε λιγάκι, κάνουμε την μπάζα μας, τότε όλα είναι εντάξει…

Εμείς οι βολεψάκιδες, οι εγωκεντρικοί, που όταν κληθούμε να αποφασίσουμε όλοι μαζί για κάτι φερόμαστε σαν 7χρονα, στη συγκεκριμένη περίσταση κάναμε κάτι θαυμαστό. Και σεβαστό.
Είναι το μεγαλύτερο δώρο που μου έχει προσφερθεί. Δεν ξέρω τι θα γίνει. Σημασία έχει ότι κάναμε την κίνηση…

Τελικά μεγαλώνει ποτέ ο άνθρωπος; Tι σημαίνει ωριμότητα;
Τι είναι το μεγάλωμα, έλα ντε; Μάλλον σημαίνει να δέχομαι να αγαπώ χωρίς να περιμένω οπωσδήποτε κάτι από την αντανάκλαση των συναισθημάτων μου. Δέχομαι να μοιράζομαι, να συμπορεύομαι, χωρίς να επιβάλλω. Προς στιγμήν μέσα στη νεότητά μου, σ’ αυτό καταλήγω - αλλά όταν θα μεγαλώσω θα σου πω. Και τότε μπορεί να σου πω άλλα…

Αυτό με πάει στο στίχο «μα έλα που βαρέθηκα και θέλω πια ν' αλλάξω..../ αλλά προτού συμμορφωθώ ανοίγω ένα μπουκάλι..»
Ε βέβαια! Αυτό δεν είναι η πραγματικότητα;

Και η «Πριγκηπέσα» κάτι τέτοιο λέει…
Βεβαίως αυτό λέει. Όλα τα τραγούδια μου αυτό λένε. Kι επειδή είμαι έμμονος και λέω πάντα τα ίδια και τα ίδια, γι’ αυτό παίρνω τα λόγια άλλων ανθρώπων και μπαίνω μέσα τους και γράφω όπως θα έγραφα ένα θεατρικό. Μου αρέσει πολύ κι αυτό. Αισθάνομαι ότι αποφορτίζω το φορτίο της μεγάλης σοβαρότητας… Γιατί έχω εκθέσει όλα μου τα «γιατί» μέσα στα χρόνια, έχω γράψει καμιά 150αριά τραγούδια…

Που λένε τι ακριβώς;
Oτι ενώ έχουμε μια βαθύτατη πρόθεση να φτάσουμε το άριστο, καταλήγουμε στη μετριότητα, στη πιο χαμηλή βαθμίδα, εκεί που μπορεί να μας πιάσει η απελπισία. Εχουμε την επιθυμία να ελευθερωθούμε τώρα, να ανοίξουμε τα φτερά μας, αλλά παραμένουμε στη θέση μας, γιατί μας αρέσει η φωλιά που έχουμε συνηθίσει..

Η οποία μπορεί και να το ξέρουμε ότι δεν είναι και η καλύτερη επιλογή…
Είναι η Κο-λα-σή Μας!!! Αλλά έχουμε συνηθίσει την κόλαση.

Λιγάκι τον ελληνικό χαρακτήρα μου θυμίζει αυτό…
Υπάρχουν έλληνες σοβαροί στις προθέσεις τους που τείνουν εκεί που τείνουν… Απλά εγώ ήμουν πάντα ένα αλητήριο στοιχείο, είναι ο χαρακτήρας μου έτσι. Και δεν μπορώ να μην μπω στον πειρασμό να σκεφτώ πώς θα ήταν το ιδεώδες γι’ αυτή την μετριότητα που λέγεται Μάλαμας. Όπου Μάλαμας, ο καθένας γύρω μας…

Για μετριότητα καλά τα κατάφερες πάντως…
Τα είπαμε αυτά πριν. Η γριά τα είπε όλα…

Δεν έχεις βαρεθεί ποτέ;
Πολλές φορές. Αλλά όταν πήγαινα να αλλάξω ρότα, καταλάβαινα ότι δεν έχω τίποτα άλλο να κάνω παρά αυτό. Αυτό είναι το κολύμπι μου μέσα στη ζωή, οπότε λέω στον εαυτό μου, κάντο. Κι εκεί που κολυμπάω, βρίσκω ένα νησάκι και λέω «α, ωραία, εδώ θα αράξω». Και κάθομαι κανά δίωρο-τρίωρο και πέφτω πάλι στη θάλασσα για να πάω να βρω την πατρίδα μου, που δεν έχω βρει ακόμα.

Δεν την έχεις βρει;
Όχι. Αυτό είναι το ταξίδι των ανθρώπων όλων. Ψάχνουν την πατρίδα τους, το σπίτι τους…

Αλήθεια δεν αισθάνεσαι ποτέ σπίτι σου; Kαι ο έρωτας, η σύμπνοια, η αγάπη;
Οι σχέσεις είναι το βαθύ πηγάδι μέσα απ’ το οποίο αντλούμε και την ενθύμησή μας και τη λησμονιά. Μέσα από μια σχέση μπορούμε να αναταθούμε, αλλά και να καταβυθιστούμε όσο δεν θα επιθυμούσαμε ποτέ, ούτε για τον χειρότερό μας εχθρό. Για δες όμως τι παθαίνουμε καθώς πηγαίνουμε από σχέση σε σχέση. Παλινωδούμε. Κάνουμε ένα βήμα μπρος, τρία πίσω. Δέκα ψηλά και μετά γκρεμός στα κατάβαθα. Αλλά αυτά είναι ιστορίες για να χαϊδεύουμε τον κώλο μας. O άνθρωπος πηγαίνει μόνος του προς το απόλυτο, μόνος του προς τον σκοπό… Μπορεί να αγκαλιάζεται από μύριους αγαπημένους, αλλά μόνος πορεύεται.
Χάρη Ποντίδα




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου