Δάσκαλε πού δίδασκες; Της Αλεξάνδρας Σαγρή

Γράφει η Σαγρή Αλεξάνδρα*

 

«Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα, σημασία, βαρύτητα στον πολυπαθή τομέα της εκπαίδευσης»

 Η Ελλάδα της κρίσης, 3 χρόνια τώρα, δοκιμάζει τις αντοχές της, κάτω από έναν πολύ στενό κλοιό επίβλεψης και πολιτικού προσανατολισμού από τους δανειστές μας.
Τα λάθη, οι αδυναμίες και η ολιγωρία των προηγούμενων ετών σε βασικά ζητήματα διοίκησης, πολιτικής λειτουργίας και διακυβέρνησης για τα οποία όλες οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου φέρουν αναλογικά μερίδιο ευθύνης, έχουν επισημανθεί και πληρώνονται τώρα, σε μια Ευρώπη, που συνεχίζει ακάθεκτη την πολιτική της λιτότητας, μια πολιτική, την οποία οι Γερμανοί πολίτες πρόσφατα επιβράβευσαν, μιας και επανεξέλεξαν την καγκελάριο Μέρκελ, να συνεχίσει τη θητεία της.

Και ενώ το πολιτικό σκηνικό, διαφαίνεται δυναμιτισμένο, τόσο στο εσωτερικό, μετά τις συλλήψεις των βουλευτών και μελών της Χρυσής Αυγής, θέμα που μας απασχόλησε το προηγούμενο διάστημα, όσο και στον κόσμο, όπου οι εξελίξεις σηματοδοτούν νέες συνθήκες και καταστάσεις, όπως η διακοπή λειτουργίας της αμερικανικής κυβέρνησης, δράττομαι της ευκαιρίας να μη μιλήσω για όλα τα παραπάνω, όχι γιατί μειώνω την ανάγκη σχολιασμού τους βέβαια, αλλά γιατί τούτη τη στιγμή θεωρώ ακόμη πιο σημαντικό, πιο αναγκαίο και επιβεβλημένο να απευθύνω έκκληση.
Να φωνάξω δυνατά, ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα, σημασία, βαρύτητα, όπως θέλετε πείτε το, στον πολυπαθή τομέα της εκπαίδευσης.
Η κατάσταση έχει ως εξής:
Ο Σεπτέμβριος, βρήκε τα σχολεία, τα Πανεπιστήμια κλειστά, τους καθηγητές στους δρόμους, τους δασκάλους, να μετακινούνται από περιοχή σε περιοχή, να μην αποσπώνται ακόμη και όταν δηλώνουν σοβαρούς οικογενειακούς λόγους, τους αναπληρωτές δασκάλους και νηπιαγωγούς να αναμένουν εναγωνίως την πρόσληψή τους. Μέσω ΕΣΠΑ ή μέσω κρατικού προϋπολογισμού; Μέσω ΕΣΠΑ βέβαια, μιας και οι πιστώσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό, είναι ελάχιστες.
Έφτασε ο Οκτώβριος κάπως έτσι και ακόμη το Δημόσιο Πανεπιστήμιο είναι κλειστό. Χιλιάδες φοιτητές ανησυχούν για τις εξελίξεις, οι διοικητικοί υπάλληλοι ανησυχούν για το επαγγελματικό μέλλον τους, οι καθηγητές για το μέλλον του Πανεπιστημίου ως φορέα παροχής επιστημονικών γνώσεων.
Τα σχολεία τώρα επανδρώνονται με ειδικότητες, τα ολοήμερα δεν λειτουργούν και κατά τα άλλα το Υπουργείο Παιδείας ελπίζει σε άλλη μια εποικοδομητική και δημιουργική χρονιά. Και όλα αυτά σε ένα σχολικό περιβάλλον με ελάχιστα οικονομικά μέσα για την κάλυψη των βασικών αναγκών σε υλικοτεχνική και όχι μόνο υποδομή.
Είναι δυνατόν όμως στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, σε περίοδο συνολικής κοινωνικής κρίσης, που μια προσπάθεια συντελείται μέσω των κυβερνήσεων συνεργασίας, να ταλανίζεται τόσο έντονα ο χώρος της Παιδείας;
Μήπως έχει ξεθωριάσει η αξία της πνευματικής καλλιέργειας και ανάπτυξης του ατόμου; Μήπως ξεχνάμε τα οφέλη της εκπαίδευσης, παραμερίζοντάς την και απαξιώνοντάς την;
Κατά τον Πλούταρχο, όπως το έδαφος, όσο και αν είναι γόνιμο, αδυνατεί να παράγει κάτι δίχως καλλιέργεια, έτσι και ο νους του ανθρώπου δίχως την εκπαίδευση αδυνατεί να δώσει τους αναμενόμενους καρπούς.
Ο τομέας της εκπαίδευσης και το ανθρώπινο δυναμικό που τον απαρτίζει και που συνεχίζει να προσφέρει τις υπηρεσίες του με διάθεση, με ζήλο, με αγάπη και μεράκι, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση και σε καμία συγκυρία, να αντιμετωπίζονται ως νούμερα, γιατί το έργο του εκπαιδευτικού και όσων το στηρίζουν, έχει άμεσο αντίκτυπο σε έμψυχα όντα, έχει άμεση επίδραση στα παιδιά μας, που αποτελούν και πρέπει να αποτελούν το μέλλον αυτού του τόπου και κάθε οργανωμένης κοινωνίας.
Μην έχοντας λοιπόν την εμπιστοσύνη του εκπαιδευτικού ως πολιτεία , μην έχοντας καλλιεργήσει τις δομές και τις συνθήκες για να εργαστεί ανθρώπινα και να αποδώσει τα μέγιστα, η πολιτεία διαπράττει ένα μεγάλο έγκλημα.
Τα τελευταία χρόνια η αλήθεια είναι πως έχουν γίνει προσπάθειες για ρυθμίσεις και μεταρρυθμίσεις, έχουν βελτιωθεί δομές και πρακτικές, (αλίμονο αν τα ισοπεδώσουμε όλα) , ποτέ όμως δεν υπήρξε μια μακροπρόθεσμη εκπαιδευτική πολιτική που θα είχε συγκεκριμένη, υλοποιήσιμη στοχοθεσία, ποτέ δεν υπήρξε κοινή εκπαιδευτική πολιτική από όλες τις υγιείς πολιτικές δυνάμεις του τόπου. Υπήρξε αδυναμία ελέγχου του τι επιτυγχάνει, τι αποτυγχάνει και για ποιο λόγο.
Οι πολλές και συνεχείς αλλαγές και τροποποιήσεις, δε συνοδεύονταν από ένα σύστημα ελέγχου και ανατροφοδότησης, μελέτης της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας του εκπαιδευτικού συστήματος, γεγονότα που συντέλεσαν στη συρρίκνωση και την παρακμή.
Τώρα στην προσπάθεια εξυγίανσης, περικοπών, εύρεσης πόρων, μπαίνει στο στόχαστρο και η εκπαίδευση. Δυστυχώς όμως, έτσι μπαίνει στο στόχαστρο το πιο δημιουργικό και παραγωγικό κομμάτι της κοινωνίας μας, οι μαθητές, οι φοιτητές, οι γονείς τους, οι εκπαιδευτικοί τους. Δε γίνονται σωστές αλλαγές όταν πραγματοποιούνται με βίαιο τρόπο, όταν πράττουμε κάτι μόνο απλά γιατί πρέπει, χωρίς να εκτιμούμε τις βαθύτερες συνέπειές του.
Η συνειδητοποίηση της αξίας της εκπαίδευσης του λαού και η προσπάθεια για σωστή παροχή της είναι η λύση στη γενικότερη κατάσταση που βιώνουμε.
Μορφώνοντας τα παιδιά μας και μεταφέροντάς τους τις αξίες της ηθικής, της ειλικρίνειας, του σεβασμού στο δίκαιο, στο διαφορετικό, στα ανθρώπινα δικαιώματα, θα ανατρέψουμε τη δύσκολη συγκυρία και όντως θα τη μετατρέψουμε σε ευκαιρία αλλαγής.
Διδάσκοντας την ανάγκη συνεργασίας, συνύπαρξης, αλληλεγγύης, προσφοράς και αλληλοβοήθειας, μέσα από ένα σχολείο, από ένα Πανεπιστήμιο οργανωμένο, ανοιχτό στην κοινωνία, με αρωγούς τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι θα πατάνε γερά στα πόδια τους, γιατί θα νιώθουν πως η πολιτεία τους στηρίζει, τους υποστηρίζει και είναι κοντά τους , θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε μια κοινωνία ελεύθερη, δημιουργική, χωρίς κοινωνικές διακρίσεις και ανταγωνισμούς, με κέντρο της και στόχο της το άτομο και την πνευματική, κοινωνική και ουσιαστική του ανέλιξη.

*Δασκάλα, υποψ. Διδάκτωρ Παν/μιου Αθηνών

ΠΗΓΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ: www.thepaper.gr