Το θρυλικό ζεϊμπέκικο «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι» του Απόστολου Καλδάρα το
ξέρουν ακόμα και οι πέτρες.
Τραγούδι που… πρωτοηχογραφήθηκε – με λογοκριμένα λόγια - το 1947, από τη
Στέλλα Χασκήλ και μέχρι σήμερα έχει γνωρίσει δεκάδες επανεκτελέσεις.
Δεν ξέρω όμως, πόσο γνωστό είναι, πως το τραγούδι αυτό υπήρξε και το
αγαπημένο του Σταύρου Κουγιουμτζή, ο οποίος στο βιβλίο «Τα τραγούδια των Ελλήνων» των Γιάννη Πετρίδη και Κώστα Ζουγρή γράφει
τα εξής: Η γειτονιά που γεννήθηκα και μεγάλωσα ήταν ένας προσφυγικός συνοικισμός,
κοντά στις φυλακές του Γεντί-Κουλέ. Κάθε πρωί οι μεγάλοι κατέβαιναν στην πόλη
για το μεροκάματο και εμείς τα πιτσιρίκια, όλη μέρα παιχνίδι. Το βράδια ,
παρ’όλη την κούραση της ημέρας , δεν με έπαιρνε ο ύπνος. Στο μυαλό μου έρχονταν
οι φιγούρες των παλικαριών που σεργιάνιζαν τον έξω κόσμο από τα παράθυρα των
κελιών τους κι ένα σωρό απορίες με βασάνιζαν. Ένα βράδυ, ήταν η εποχή του
εμφυλίου πολέμου, μέσα στην ησυχία της νύχτας, άκουσα ένα τραγούδι που με
συγκλόνισε. Ερχόταν από κάποιο κελί των φυλακών. «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι , το
σκοτάδι είναι βαθύ, κι όμως ένα παλικάρι, δεν μπορεί να κοιμηθεί». Όλη τη
νύχτα, είχα να κάνω με εκείνο το τραγούδι. Κατά τα χαράματα, όταν με πήρε για
λίγο ο ύπνος , ξύπνησα τρομαγμένος από ένα κροτάλισμα οπλοπολυβόλου. Ακολούθησαν
δυο ριπές ακόμα και ύστερα νεκρική σιγή. Τα χρόνια πέρασαν κι εγώ, ακόμα και
τώρα, αναρωτιέμαι αν εκείνο το χάραμα, στήθηκε μπροστά στο εκτελεστικό
απόσπασμα και το παλικάρι που τραγούδησε από βραδύς το «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι».
Το τραγούδι του έρωτα και του θανάτου. Το τραγούδι που σημάδεψε τη ζωή μου...