ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Υποθαλάσσια, η κατάρα της πόλης

Του Γιώργου Τούλα

Ήταν το πιο φαραωνικό και ουτοπικό έργο που εξαγγέλθηκε στην πόλη τις τελευταίες δεκαετίες. Η ακύρωση του δεν σημαίνει απαραίτητα και την απαλλαγή από τα δεινά που το συνόδευαν. Μια απόφαση-σοκ για καταβολή του πρώτου μέρους της αποζημείωσης στον εργολάβο (Μπόμπολας) είναι η αρχή των κερατιάτικων που η πόλη θα δει να πληρώνονται για κάτι που κανείς στην πραγματικότητα δεν πίστεψε ποτέ ότι θα έλυνε τα προβλήματα της. 

Σύμφωνα με έγγραφο που αναρτήθηκε στη «Δι@ύγεια», το υπουργείο Υποδομών ενέκρινε ποσόν 3,7 εκατ. ευρώ για την κάλυψη διαιτητικής απόφασης για την υποθαλάσσια άρτηρία της Θεσσαλονίκης, ενός έργου που δεν εκτελέστηκε ποτέ. Η πληρωμή βασίζεται σε απόφαση διαιτητικού δικαστηρίου της 4ης Οκτωβρίου 2012. Είχε προηγηθεί άλλη απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης με την οποία εντάχθηκε η αποζημίωση στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).

Πρόκειται για την πρώτη καταβολή αποζημίωσης προς τον παραχωρησιούχο του έργου στην οποία προχωρά το Ελληνικό Δημόσιο έπειτα από τετραετή παύση πληρωμών όπως αποκαλύπτει στο Βήμα ο Αχιλλέας Χεμίκογλου.  Το σύνολο των αποζημιώσεων που διεκδικούνται ξεπερνά τα 90 εκατομμύρια, ενώ το δικαστήριο έχει ήδη επιδικάσει την καταβολή στον εργολάβο 67 εκατομμύρια ευρώ! 

Η υποθαλάσσια ανεβοκατέβαινε στο τραπέζι του σχεδιασμού των μεγάλων έργων της πόλης μέχρι και το 2014 τότε με κοινή δήλωση Περιφερειάρχη και Δημάρχουε είχε επανέλθει το εξαιρετικά απεχθές όνειρο του Γιώργου Σουφλιά που με την απόλυτη αντίθεση της πόλης ακυρώθηκε πριν λίγα χρόνια, αφού θα κόστιζε απίστευτα χρήματα και θα δημιουργούσε μόνο προβλήματα κατά την κατασκευή της.

Σε μια πόλη με τεράστια κυκλοφοριακά προβλήματα, με μοναδικό ολοκληρωμένο μεγάλο δημόσιο έργο των τελευταίων δεκαετιών τον Περιφερειακό δρόμο, με ατυχείς και συστηματικές εμπλοκές σε εναλλακτικές μεθόδους αποσυμφόρησης όπως το Τραμ και τα Καραβάκια, με ένα Μετρό βαλτωμένο, να έχει δημιουργήσει μακροχρόνιο χάος σε πολλές γειτονιές της, χωρίς σαφή ορίζοντα ολοκλήρωσης του και με διάφορες ατυχείς εξαγγελίες κατά καιρούς, που φυσικά δεν ευοδώθηκαν, αλλά έμειναν μακέτες που εγκαινίαζαν υπουργοί κάθε Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ...

Θα περίμενε κανείς μετά από τόσες αποτυχημένες απόπειρες και κυρίως έχοντας αντιληφθεί η πόλη τη δύναμη του θαλάσσιου μετώπου της, να μπορεί να σκεφτεί με πιο ώριμους τρόπους. Να μελετήσει για παράδειγμα το πως, πόλεις του εξωτερικού ‘’εκμεταλλεύονται’’ τη θέα της πόλης από την πλευρά της θάλασσας και δημιουργούν μια συνθήκη ονειρική κατά την παράκαμψη της πόλης. Οι περιπτώσεις πόλεων, από τη Λισαβώνα μέχρι την Κωνσταντινούπολη, αλλά και πολλές σύγχρονες κινέζικες πόλεις που ένωσαν παράκτια σημεία τους με γέφυρες, δημιουργώντας στον ταξιδιώτη μια εκπληκτική αίσθηση με το νερό και την πόλη απέναντι θα έμοιαζε ιδανική λύση για τη ζεύξη Καλοχωρίου με το τέλος της Καλαμαριάς ή ακόμα καλύτερα με τις ακτές απέναντι, μέχρι το Αγγελοχώρι και θα άλλαζε την όψη της πόλης για πάντα και θα δημιουργούσε την καλύτερη συνθήκη αποκατάστασης της σχέσης της πόλης με τη θάλασσα, που παραμένει διαταραγμένη για δεκαετίες. Αρκεί το έργο να μην έχει την τύχη της κοστολόγησης της γέφυρας Ρίου-Αντιρίου και τη σκανδαλώδη αποικιοκρατικού τύπου παραχώρηση που εφαρμόστηκε εκεί. Καθώς είναι γνωστό πως εκεί κόστισε πολλαπλάσια από τη μεγαλύτερη γέφυρα του κόσμου στην Κίνα!

Είναι φανερό πως το σχέδιο της ανόητης υποθαλάσσιας αρτηρίας που επέστρεψε και μέσα στο 2014 πανηγυρικά και άκριτα, όντας καταδικασμένο στο παρελθόν, μόνο προβλήματα και έριδες θα δημιουργούσε. 

Όπως ορθά έγραφε η Βαρβάρα Μπασδέκη σε άρθρο για τα μεγάλα έργα που δεν έγιναν ποτέ, της στην parallaxi πριν αρκετά χρόνια: Η υποθαλάσσια αρτηρία στη Θεσσαλονίκη έχει καταλήξει να µοιάζει περισσότερο µε ανέκδοτο. Από την πρώτη κιόλας µέρα εξαγγελίας του έργου υπήρχαν οι έντονες αντιδράσεις από κατοίκους της πόλης µε προσφυγές στο Συµβούλιο της Επικρατείας και τη δηµιουργία του δραστήριου κινήµατος «Πολίτες κατά της υποθαλάσσιας». Από την άλλη, ο τότε υπουργός Πολιτισµού Μιχάλης Λιάπης έθεσε νέους όρους για την κατασκευή του έργου που άλλαζαν όλη τη µελέτη. Η υποθαλάσσια αρτηρία θα συνέδεε τη δυτική είσοδο της πόλης µε την παραλιακή λεωφόρο Μ. Αλεξάνδρου, βοηθώντας στην αποσυµφόρηση του κέντρου της πόλης. Μια πληθώρα όµως αρνητικών επιπτώσεων τόσο για το περιβάλλον όσο και για την ποιότητα ζωής στη Θεσσαλονίκη κινητοποίησαν κόσµο και κοσµάκη που κατάφεραν το «πάγωµα» του έργου. Σήµερα η σύµβαση που είχε υπογράψει η ανάδοχος εταιρεία έχει τυπικά ακυρωθεί και πότε πότε το θέμα ανακινείται σε επίπεδο "σε κουβέντα να βρισκόμαστε". 

Μόνο που ήρθαν τα πρώτα 3,7 εκατομμύρια ευρώ της αποζημίωσης να επιβεβαιώσουν πως με το ''έργο'' αυτό η πόλη μάλλον δεν τέλειωσε...

ΠΗΓΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ: http://www.parallaximag.gr/parallax-view/ypothalassia-i-katara-tis-polis