Από τον Ανδρέα Ζαμπούκα: "Η νέα Υπουργός Παιδείας της Σουηδίας"

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΔΡΕΑ ΖΑΜΠΟΥΚΑ
H εικοσιεπτάχρονη Aida Hadzialic είναι η νέα Υπουργός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Σουηδίας. Είναι όμορφη, παιδί μεταναστών από τη Βοσνία (ήρθε 5 ετών στη Σουηδία) και έχει σπουδάσει νομικά. Από τις 3 Οκτωβρίου ανέλαβε τα καθήκοντά της στη νέα κυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων της Σουηδίας (12 γυναίκες υπουργοί, 12 άνδρες).
Την εντόπισα σήμερα το πρωί, «ξεφυλλίζοντας» ηλεκτρονικά ξένα site. Στην αρχή, μου έκανε εντύπωση η ηλικία και η εμφάνισή της. Είδα, βέβαια, ότι ανακηρύχθηκε στη 10η θέση ανάμεσα σε περίπου 100 ταλαντούχους πολίτες της Σουηδίας κι αυτό ισορρόπησε την αισθητική προσέγγιση με την ουσία της θέσης.
Μετά σκέφτηκα πως ούτε η μοναδική είναι (και ο Ρέντσι έδωσε ευκαιρίες σε νέους ανθρώπους), αλλά και καθόλου βέβαιο δεν είναι ότι θα πετύχει στον ρόλο της. Πολλές φορές, οι εξουσίες θέλουν να εντυπωσιάσουν πλασάροντας μια εικόνα νεότητας που παραπλανεί και κρύβει τα στραβά της πολιτικής τους. Ζούμε, άλλωστε, στην εποχή των χρωμάτων, του ναρκισσισμού και των αναρίθμητων selfies…

Η Aida μου έφερε στο μυαλό άλλα πράγματα για αυτές τις βόρειες κοινωνίες. Δεν ξέρω αν είναι αποτέλεσμα ενός προτεσταντικού πολιτισμού ή λαών που απαλλάχτηκαν από την ιστορία τους. Το σίγουρο είναι ότι αυτές οι κοινωνίες είναι «αντιστάρ»! Και τι θα πει «αντιστάρ» κοινωνίες; Οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι από τα συμπλέγματα της εξουσίας και του μεσσιανισμού. Αισθάνονται ίσοι μεταξύ τους, δεν εντυπωσιάζονται τόσο πολύ από την αισθητική του σοκ και αδιαφορούν για την επιβολή του «φαίνεσθαι» στην επικοινωνία τους. Η καθημερινότητα τους είναι μια κανονική αφήγηση των δικών τους σχέσεων, όπως προκύπτει από την αληθινή πλοκή και όχι όπως η φαντασία τους την καθορίζει. Δεν θέλουν να «εξουσιάσουν» τους άλλους ή να «υποταγούν».
Το σημαντικότερο όμως που έχουν εισπράξει από τους Σκανδιναβούς είναι η ουσιαστική και λειτουργική διαχείριση της νεότητας στη δημόσια ζωή τους. Όπου κι αν γυρίσει το μάτι σου, θα δεις ανθρώπους που θέλουν να παραμείνουν νέοι. Σωματικά, πνευματικά και κυρίως ψυχικά. Γι' αυτό, ίσως, δίνουν τόσο συχνά ευκαιρίες σε νέους ανθρώπους που κάτι σημαντικό έχουν να επιδείξουν στο δημόσιο στίγμα τους.
Αντίθετα, ο δικός μας μεσσιανισμός και η μετάθεση της ουσίας σε έναν άλλο φανταστικό κόσμο, μας εμποδίζει να κατανοήσουμε ότι σημασία έχει η λειτουργία των συστημάτων και όχι η θεοποίηση των προσώπων. Για παράδειγμα, στο Υπουργείο Παιδείας της Σουηδίας υπάρχουν μόνιμοι τεχνοκράτες και εργαζόμενοι που ακολουθούν μία σταθερή πολιτική. Δεν περιμένουν από την Aida να παρουσιαστεί ως μεσίας για να τους σώσει. Ένα εμπνευσμένο σύμβολο θα είναι που θα διευθύνει με τις φρέσκες ιδέες της, το ήδη οργανωμένο εκπαιδευτικό τους σύστημα. Αν αποτύχει, η συλλογικότητα του συστήματος δεν θα επιτρέψει τα λάθη της να καταστρέψουν τα σουηδικά σχολεία. Αυτή ακριβώς, είναι η σημασία της νεότητας στην εξουσία, να εμπνέει και να δίνει προοπτική.
Η Aida ξεκίνησε ήδη επισκέψεις με το ποδήλατό της σε σχολεία καθημερινά και χωρίς κάμερες. Όπου κι αν πάει, υποθέτω πως συναντά το ευθύ χαρούμενο βλέμμα των εκπαιδευτικών και το χαμόγελο των μαθητών.
Και δεν είναι καν Σουηδή. Γειτόνισσα είναι από τη Φότσα, περιοχή που έζησε την κόλαση του πολέμου, μαζί με το Σαράγεβο.

ΠΗΓΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ: www.protagon.gr/?i=protagon.el.kosmos&id=37017